Çileğin Faydaları ve Besin Değerlerine Detaylı Bakış

Çilek; göz bakımı, beyin fonksiyonlarının iyileştirmesi, tansiyoun regüle etmesi, artrit, gut ve çeşitli kardiyovasküler rahatsızlıklardan koruması pek çok faydası olan bir meyvedir. Çilekteki polifenolikler ve diğer antioksidanlaroi, bağışıklık sistemini iyileştirmek, çeşitli kanser türlerini önlemek ve erken yaşlanma belirtilerini azaltmak için oldukça faydalıdır. Gül ailesine ait olan çileğin faydaları daha çok etli kısmının tüketilmesiyle elde edilir. Ayrıca çileğin yaprakları yada çayo tüketilerek de bazı yararlar elde edilebilmektedir

Lezzeti ve rengi nedeniyle meyve özü tabletlerde, ilaçlarda, protein barlarında ve takviyelerde bolca kullanılır. Kokulu bir meyve olan çilek, antioksidanlar açısından zengindir ve losyonlarda, yüz kremlerinde, çocuk diş macunlarında, vücut yağlarında ve şampuanlarda da popüler bir tatlandırıcı olarak kullanılır. C ve K vitamininin yanı sıra folat, potasyum, manganez ve magnezyum gibi vitamin ve minerallerle dolu olan çilek, düşük kalorili ve lif bakımından zengin bir meyvedir. Bir fincan çilekte sadece 49 kalori, 3 g lif ve 12 g karbonhidrat bulunur.

Çileğin Faydaları

Hem sağlık sektöründe hem de kozmetik sektöründe çileğin yararları oldukça fazladır. Bunları sıralayacak olursak:

Kalp fonksiyonunu iyileştirir

Çilek, ellagik asit, antosiyanin, kateşin, kuersetin ve kaempferol gibi flavonoidler gibi kalp sağlığı için gerekli antioksidanlara sahiptir. Yapılan bir araştırmaya göre bu fenolik bileşikler, total ve LDL (kötü) kolesterol oluşumunu inhibe ederek kardiyovasküler hastalıkların riskini azaltmaktadır. Ayrıca kan damarlarını rahatlatır, kan akışını iyileştirir ve kardiyovasküler problemleri önler. Buna ek olarak yüksek lif içeriği, C vitamini ve folat, arterler ve damarlardaki kolesterolü etkili bir şekilde azaltarak ideal kalp sağlığının korunmasına yardımcı olurlar.

Cilt bakımı

Çilekler güneş lekelerini azaltan, akneyi önleyen ve ölü deri hücrelerini yok eden salisilik asit, alfa hidroksi asit (AHA) ve ellagik asit içerir. Parlayan ciltlerde yüz maskesi olarak çilek kullanmak isterseniz, 4 – 5 çileği ezin ve bir çorba kaşığı bal ile karıştırın. Yüze uygulayın, kuruyana kadar bırakın ve yıkayın. Çilekli nemlendirici dudak balsamları da dudaklarınızı nemlendirmeye yardımcı olur.

Yaşlanma karşıtı

Çileklerde C vitamini kolajen üretimini artırır, cildi canlandırır ve yaşlanma karşıtı bir etkiye sahiptir. Ayrıca yapılan bir çalışmada, çilek ekstraktının antosiyaninlerde bol miktarda bulunduğunu ve ultraviyole radyasyona karşı koruduğunu göstermiştir. Çilek maskelerini düzenli kullanmak cildi taze ve temiz tutabilir.

Göz bakımı

Çileğin faydaları arasında göz sağlığını güçlendirmek de vardır. Çilek yemek göz kuruluğunu, göz sinirlerinin dejenerasyonunu, maküler dejenerasyonu, görme kusurlarını ve enfeksiyonlara karşı artan hassaiyeti gibi göz sorunlarını önleyebilir. Tufts Üniversitesi ve Cambridge Üniversitesi’ndeki uzmanlar tarafından yapılan araştırmalarda, çilekteki flavonoidler, fenolik fitokimyasallar ve ellagik asit gibi antioksidanların, bir çok göz sorunun önlenmesine yardımcı olduğunu ve gözü serbest radikal aktivitesine karşı koruduğunu göstermiştir.

Çilek ayrıca göz içi basıncı düşürebilir bu da göz kanlanmasının önlenmesine yardımcı olabilir.

Yüksek tansiyonu azaltır

Çilek potasyum ve magnezyum açısından zengin ve sodyum bakımındansa düşük bir meyvedir. Potasyum ve magnezyum vazodilatatör görevi görür, bu da hipertansiyonu önleyerek arter ve kan damarlarının sertliğini azaltmaya yardımcı olur. Bu, kanın vücudun çeşitli bölgelerine akışını kolaylaştırır.

Kanseri önler

C vitamini, folat, antosiyaninler, kersetin ve kaempferol, mükemmel antioksidanlar olarak davranan ve çilekte bol miktarda bulunan flavonoidlerin sadece birkaçıdır. Bununla birlikte bu moleküller, kanser ve tümör büyümesi ile savaşmak için mükemmel bir savunma hattı oluştururlar. Her gün çilek yiyerek kanser hücrelerinin varlığında ve metastazında ciddi bir azalma görülebilir.(?) Yapılan bir çalışmada, dondurularak kurutulmuş çilek tozunun özofagus kanserini önlediğini gösterilmiştir.

Bağışıklığı artırır

Çilekte bulunan C vitamini bağışıklık sistemini güçlendirir, öksürüğü ve soğuk algınlığını iyileştirmeye yardımcı olur.  Bir porsiyon çilek günlük C vitamini büyük bir çoğunluğunu karşılar.

Artirit ve gut ağrısını azaltır

Çileğin yararları arasında artrit ve gut ağrısını azaltmak da vardır. Bu ağrıların azaltılmasına yardımcı olan antioksidanlar çilekte bol miktarda bulunur. Ayrıca kas ve dokuların dejenerasyonu, vücuttaki toksik maddelerin atılması ve ürik asit gibi asitlerin birikmesi gibi artritik semptomların önlenmesine de yardımcı olurlar.

Beyin fonksiyonlarını artırır

Çilek, sinir sisteminin düzgün çalışmasını sağlayan iyot, C vitamini ve fito kimyasallar açısından zengindir. Potasyum çileklerde kognitif fonksiyona bağlanarak beyne giden kan akışını artırır. Yaşlı kadınlar üzerinde yapılan bir araştırmada, antosiyanin ve diğer flavonoidler bakımından zengin olan yaban mersini ve çilek tüketiminin, daha yavaş bilişsel gerileme ilerlemesiyle bağlantılı olduğu tespit edilmiştir.

Kilo kaybı

Çilek, her ikisi de yağ yakan hormonlar olan adiponektin ve leptinin üretimini arttırır. İştahı azaltmaya, glikozu düşürmeye,  vücut ağırlığını ve yağları azaltmaya yardımcı olur.

Doğum kusurlarını önler

Çileklerdeki folik asit, özellikle hamilelik sırasında oluşan doğum kusurlarının önlenmesine yardımcı olur. Hamilelik sırasında optimal sağlığı sağlamak için de çilek oldukça önemlidir.

Enflamasyonu azaltır

Çileğin yararlarından biri de vücuttaki iltihaplanmayı arttıran ve karaciğer tarafından üretilen C-reaktif proteinin (CRP) yüksek kan seviyelerini azaltmaktır. Harvard’da yapılan bir araştırmada, bir haftada 16’dan fazla çilek yiyen kadınların yüksek C-reaktif protein seviyelerine sahip olma olasılığının %14 daha az olduğu görülmüştür.

İnme

Çilekteki antioksidanların antienflamatuar gücü, inme ile bağlantılı kan pıhtılarının oluşumunu azaltmaya yardımcı olur.

Kabızlık

Yüksek lif içeriğinden dolayı çilekler sindirimi artırmaya ve kabızlığı önlemeye yardımcı olur. Aynı zamanda ateş ve mide bulantısına neden olabilen sindirim sistemi iltihabı olan divertiküliti de önler.

Diyabet

Harvard Halk Sağlığı Okulu tarafından yapılan araştırmalarda, düşük glisemik indeksi olan çilekleri yemenin, tip 2 diyabet geliştirme riskini azaltabildiği görülmüştür. Ayrıca, Kanada Sağlık Araştırmaları Enstitüsü tarafından finanse edilen başka bir çalışmada, çilek yemenin diyabet hastaları arasında glisemik kontrolü geliştirdiği bulunmuştur.

Saç sağlığı

Çilekteki çeşitli antioksidanlar, ellagic asit ve vitaminler saç dökülmesini önlemeye yardımcı olur, saçı nemlendirir ve kepek oluşumunu önler. Parlak saçlar için, 5 – 6 tane ezilmiş çileği 1 çorba kaşığı yoğurtla karıştırın. Bunu nemli saçlara masaj yaparak uygulayın ve 10 – 15 dakika sonra durulayın. Bu karışım doğal bir saç kremi görevi görür.

Kemik sağlığı

Çilekte bulunan manganez, C ve K vitaminleri ve potasyum kemik sağlığını iyileştirir. K vitamini ve potasyum vücuttaki kalsiyum seviyelerini koruyarak kemiklerin güçlü olmasını sağlar.

Diş beyatlatma

Çilek, doğal bir diş beyazlatma maddesi olan malik asit içerir. Ezilmiş çileği karbonat ile karıştırın ve dişlerinize sürün. 5 dakika bekletin ve dişleri beyazlatmak için hafifçe bir diş fırçası kullanın. Bu karışım dişlerini fırçalamak istemeyen çocuklar için harika bir yoldur. Çileğin lezzetli tadı ile çocuklar diş fırçalamayı severken, dişleri de daha sağlıklı olacaktır.