Gebelikte kalsiyum eksikliği bir çok anne adayının sıklıkla karşılaştığı bir durumdur. Kalsiyum düzenleyici ve yapısal role sahip bir mineraldir. Vücuttaki kalsiyumun %99’u kemiklerde ve dişlerde bulunur. Yani kemik ve dişlerin yapı maddesi kalsiyumdur. Düzenleyici olarak ise; kanın pıhtılaşması, kasların kasılması ve sinir hücrelerine uyarıların iletilmesi gibi görevleri vardır. Bir makro mineral olan kalsiyum gebelik sırasında yeni bir canlının oluşumundaki görevlerinden dolayı oldukça önemlidir. Gebelikte kalsiyum daha da önem kazanmaktadır.
Konu İçeriği
Hamilelikte Kalsiyumun önemi
Kalsiyum hamilelik döneminde hem anne hem de bebek için çok önemli bir mineraldir. Kalsiyumun önemine bebek açısından bakıldığında ;
- Güçlü kemikler
- Güçlü dişler
- Kalp ritminin düzenli olması
- Kasların doğru kasılması
- Sinir sisteminin gelişimi için uygun miktarlarda vücutta bulunması gerekir.
Bebeğin sağlıklı gelişimi için anneden sağladığı kalsiyum minerali anne açısından değerlendirildiğinde ise;
- Hem bebeğin sağlıklı gelişimini sağlamak hem de annenin kendi sağlığını korumak
- Hamilelikte karşılaşılacak preaklampsi riskini en aza indirmek
- Doğum sancılarını ve süresini en aza indirmek
- Doğum sonrası kanamanın normal seyretmesini sağlamak için önemlidir.
Gebelikte kalsiyum ihtiyacı
Yetişkin bir bireyin günlük kalsiyum ihtiyacı ortalama olarak günlük 1000 mg civarındadır. Bu miktar adölesan(ergenlik) döneminde ve gebelik döneminde daha fazla olmaktadır. Özellikle gebelik döneminde yapılacak olan 500-1000 mg kalsiyum takviyesi sağlıklı bir gebelik açısından önemlidir.
Gebelikte Kalsiyum eksikliği
Kalsiyum eksikliği çeşitli sebeplerden dolayı ortaya çıkmaktadır. Gebelikte kalsiyum eksikliğinin birçok olumsuz sonucu olduğu görülmektedir. Bunlardan biri yapılan araştırmalar sonucunda kalsiyum eksikliği olan anne adaylarında kurşun seviyesinin artmasıdır. Artan kurşun seviyesi bebek ve anne için olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Yine yapılan araştırmaların eksik kalsiyum seviyesiyle böbreklerde D vitamini yapımındaki aksamaların ilişkili olduğunu ortaya koymuştur.
Kalsiyum eksikliğinin Nedenleri
- Besinlerden yeterince kalsiyum alınamaması
- Yapısal ve düzenleyici faktörler için bebeğin ihtiyacının giderek artması
- Kalsiyum emiliminde bozukluklar olması
- Kalsiyum yönünden fakir besinlerin tercih edilmesi
- Kalsiyum metabolizmasında görevli magnezyum eksikliği
- D vitamini eksikliği
Belirtileri
- Kas krampları
- Eklem ağrıları
- Çarpıntı
- Preklampsi (gebelikte yüksek tansiyon)
- Ödem
- Diş çürükleri
- Diş eti sorunları
- Uyku bozukluğu
- Kanama
Kalsiyum Eksiliği tedavisi
Gebelikte kalsiyum eksikliği büyük bir sorun olduğundan tedavisi oldukça önemlidir. Tedavi sürecinde eksiklik daha çok besin takviyeleriyle giderilmeye çalışılmalıdır. Bu doğrultuda anne adaylarının günde 2-3 porsiyon süt ve süt ürünleri tüketmeleri sağlanmalıdır. Daha ciddi eksikliklerde veya önerilen miktarlarda kalsiyum tüketiminin sağlanamadığı durumlarda ise hekim tavsiyesiyle kalsiyum tabletleri kullanılabilir.
En iyi kalsiyum kaynakları (en çok içeren besinler ve miktarları)
Kalsiyum en çok süt ve süt ürünlerinde bulunur. Bunun dışında balıklarda( kılçıklarıyla tüketilebilenlerde), kuruyemişlerde ve bazı sebzelerde bulunur.
| BESİN | ÖLÇÜ | MİKTAR (mg) |
| Yoğurt | 1 su bardağı | 400 mg |
| Süt | 1 su bardağı | 300 mg |
| Balık | 1 porsiyon | 250 mg |
| Beyaz peynir | 30 gr | 75mg |
| Ispanak | 100 gr | 99 mg |
| Kayısı | 100 gr | 14 mg |
| Fındık – Badem | 1 avuç | 50 mg |
DİKKAT!!!! Kılçıklarıyla tüketilen balıklardan sağlanacak kalsiyum , balık tutulan yerin temizliğinden emin olunarak sağlanmalıdır. Zira temiz olmayan yerlerde yetişen balıklarda civa birikimi olabildiğinden tüketimi sakıncalı olabilmektedir.
Annede Laktoz intoleransı varsa
Bazı anne adaylarında görülen laktaz enzim eksikliğine bağlı gebelikte laktoz intöleransı süt ve süt ürünlerinin tüketimini olumsuz etkileyerek kalsiyum eksikliğine davetiye çıkarmaktadır. Bu durumda ise laktoz miktarı daha düşük yoğurt , ayran , cacık gibi süt ürünlerinden veya laktozsuz sütlerden kalsiyum ihtiyacını karşılamak mümkündür. Bunun dışında kalsiyum içerikleri düşük olsa da badem, fındık, kayısı, muz , portakal, yeşil sebzeleri uygun miktarlarda tüketip gerekirse hekim gözetiminde kalsiyum tabletleriyle takviye yapılması önerilmektedir.
Gebeliğin getirmiş olduğu kalsiyum ihtiyacı artışını sağlıklı bir şekilde tolere edebilmek için günlük kalsiyum alım miktarlarına dikkat etmek gerekmektedir. Bu doğrultuda günlük 2-3 porsiyon süt ve süt ürünleri tüketimi hem anne hem de bebek sağlığı açısından büyük önem arz etmektedir. Unutulmamalıdır ki sağlıklı beslenme düzeninde süt ve süt ürünlerinin çok önemli bir yeri vardır. Gebelikte kalsiyum eksikliğinden korunmak için mutlaka kalsiyum kaynakları yeterli tüketilmelidir.
