Okul öncesi çağı (3-6 yaş) çocukların beslenme alışkanlıklarını kazandıkları önemli bir dönemdir. Bu çağ doğru ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazandırılması ve pekiştirilmesi için oldukça önemlidir. Çocuklar bu dönemde aileleri ve öğretmenlerine özenerek onların beslenme alışkanlıklarını özümseyebilirler. Bu nedenle çocukların ileriki dönemlerini de etkileyecek doğru beslenme alışkanlıklarının kazandırılması önemlidir.
Konu İçeriği
Ödüllendirme
3-6 yaş arası çocuklar için 5 yaşına kadar ailenin yardımıyla yeme görülebilmektedir. Ancak 5 yaşından sonra çocuklar yiyecekleri yalnız olarak tüketebilmeli ve çocuğa yeme konusunda ceza ve ödül gibi onu daha da özendirebilecek davranışlardan uzak durulmalıdır. Israrlı davranmanın da olumsuz sonuçlara yol açabileceği unutulmamalıdır. Aile özellikle tüketmediği besinleri çocuğa tükettirmeye çalışmamalı besinleri aile bireyleri de tüketerek çocuğa örnek olmalıdır.
Okul öncesi Çağda et ve sebze tüketimi
Okul öncesi dönemde çocuklar özellikle büyük parça et tüketiminde zorlanabilecekleri için etlerin küçük parçalar halinde veya köfte olarak tüketimi onlar için kolaylık sağlayacaktır.Ailelerin en çok sorun yaşadığı konulardan bir diğer ise çocukların sebze tüketimidir. Çocuklar oldukça seçici oldukları için sebze tüketimine ön yargılı yaklaşmaktadırlar. Bu nedenle çocuklara sebzeler teker teker verilerek onları tanıması sağlanmalı ve tabak sunumlarına süslemeler yapılarak özen gösterilmelidir. Okul öncesi çocuklarda sebzelerin faydaları en güzel şekilde anlatılmalıdır. Çocukların mutlaka seçici olacağı besinler olacağı unutulmamalı bu nedenle çocukların üzerine gidilmeden, bu besinleri yavaş yavaş tanımaları sağlanmalıdır.Öncelik çocukların sevdiği sebze türlerine verilmelidir. Çocuklar zamanla bu besinleri sofrada görerek onlara alışacak ve tüketim alışkanlığı kazanacaklardır.
Düzenli Takip
Çocukların yaş, cinsiyet ve biyolojik durumlardan dolayı hepsinin aynı şekilde büyümesi gözlenmez. Bu nedenle çocuklar yaş ve cinsiyete göre olan büyüme eğrilerinden boy ve kiloları izlenerek değerlendirilmelidir. 3 ile 97. Persentiller arası normal değerler olarak kabul edilmektedir. Bu değerlerin altında veya üstünde çıkması halinde çocukta büyüme geriliği veya sağlık sorunları olabileceğinden uzmana başvurulmalıdır. Persentil hesaplama ve takibi her yaşta düzenli olarak yapılmalıdır.
Enerji – Protein Tüketimi
Okul öncesi çağda büyüme ve gelişmenin sağlanabilmesi için çocuğun yeterli enerji ve protein alması çok önemlidir. Ancak çocuklara enerji ihtiyacını karşılamak için hazır işlenmiş ürünler verilmemeli, iştahı bu şekilde kapatılmamalıdır. Çocukların protein ihtiyaçlarını karşılamaları için yumurta , et ve süt tüketimi sağlanmalıdır. Günlük 1 adet yumurta, 2-3 porsiyon süt-yoğurt (1porsiyon 200ml), 30 gram peynir ve 1 köfte kadar et tüketimi protein ve kalsiyum ihtiyacını karşılamada önem kazanmaktadır.
Çocuklara meyve-sebze ve tahıldan zengin öğünler oluşturulmalı, günlük gerekli enerji alım miktarlarını karşılamaları sağlanmalıdır. Çocukların bütün öğünlerinde mutlaka tahıl ve sebzeye yer verilmelidir.
Öğün sayılarına dikkat edin
Öğün atlanmamasına dikkat edilmeli, 3 ana 2 ara öğün olarak beslenme sağlanmalıdır. Hem okul öncesi çağda hemde ilerleyen yaşlarda günün en önemli öğününün kahvaltı olduğunu ve kahvaltının atlanmaması alışkanlığı kazandırılmalıdır. Kahvaltı yapan çocukların güne daha zinde başlamaları ve hazır yiyeceklerden daha fazla uzak durabilecekleri çalışmalarda izlenmiştir.
Çocuklara ara öğünlerde iştahlarını kapatacak şekerli ve çikolatalı yiyecekleri tüketmemesi sağlanmalıdır. Bunlar yerine meyve, meyve suları, süt, yağlı tohumlar alternatif olarak verilebilir.
Eğer çocuk olması gereken ağırlığından fazla ise diyet uygulanmamalı, çocukların tükettiği hazır besinlerden uzak durulması sağlanmalıdır. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırılarak çocuğun hem uygun ağırlığa hem de uygun büyüme hızını yakalayacağı unutulmamalıdır.
