Pitaya: Ejder Meyvesinin Yararları ve Besin Değerleri Nelerdir?

Pitaya olarak bilinen ejder meyvesi, canlı kırmızı bir kabuğu olan tropikal bir meyvedir. Ejder meyvesinin tadı tatlıdır. Eşsiz bir görünümü olan bu meyve pek çok tatlıda ve içecekte kullanılmaktadır. Son dönemlerde popüler olmaya başlayan ejder meyvesinin faydaları oldukça fazladır.

Pitayanın Besin Değerleri ve Kalorisi

Bu meyvenin besin değeri oldukça yüksektir. Yüksek fiyatları nedeniyle ülkemizde pek tercih edilen bir meyve olmasa da özellikle sosyo-ekenomik düzeyi yüksek ülkelerde sıklıkla tüketilmektedir.

Kalorisine bakacak olursak; ejder meyvesinin kalori değeri oldukça düşüktür buna karşın vitamin ve mineral bakımından oldukça zengindir. 1 adet (227 gram) ejder meyvesinin besin değerleri şöyledir;

• Kalori: 136
• Protein: 3 gram
• Yağ: 0 gram
• Karbonhidrat: 29 gram
• Lif: 7 gram

Ayrıca demir, magnezyum, C vitamini ve E vitamini bulunur. Bu besinlerin dışında ejderha meyvesinde polifenoller, karotenoidler ve beta-siyaninler gibi yararlı bitki bileşikler de bolca bulunur.

Pitayanın Yararları Nelerdir?

Ejder meyvesinin sağlık üzerine olumlu etkilerini sıralayacak olursak;

Kronik hastalıklarla savaşmaya yardımcı olur

Serbest radikaller, iltihap ve çeşitli rahatsızlıklar yapabilecek hücre bozulmasına neden olan kararsız moleküllerdir. Bu moleküllerle savaşmanın bir yolu, ejder meyvesi gibi antioksidan açısından zengin gıdalar almaktır. Antioksidanlar, serbest radikalleri nötralize ederek, hücre bozulmasını ve enflamasyonu önlerler. Yapılan çalışmalarda antioksidan bakımından zengin diyetlerin kalp hastalığı, kanser, diyabet ve artrit gibi kronik hastalıkların önlenmesine yardımcı olabileceğini göstermiştir.

Ejder meyvesinin faydaları ile içerdiği antioksidanlar arasında güçlü bir bağ vardır. Bu antioksidanları şöyle sıralayabiliriz;

C vitamini: Gözlemsel çalışmalarda C vitamini alımı ve kanser riski arasında bir ilişki olduğu görülmüştür.

Betalainler: Yapılan testlerde betalainlerin oksidatif strese karşı savaştığı ve kanser hücrelerinin büyümesini engellediği görülmüştür.

Karotenoidler: Beta-karoten ve likopen, ejder meyvesine canlı kırmızı rengini veren bitki pigmentleridir. Karotenoidler bakımından zengin diyetler kanser ve kalp hastalıklarını önleyebilir.

Bol lif içerirler

Lif sindirilmeyen karbonhidratlardır. Kadınların günde 25 gram, erkeklerinse 38 gram lif yemesi önerilir. Lifin tek faydası sindirimi kolaylaştırmak değildir. Lif ayrıca kalp hastalığına karşı koruma sağlar, tip 2 diyabeti önler ve sağlıklı vücut ağırlığının korunmasında rol oynar. Çok fazla lif tüketmeye alışık olmayan kişilerin ejder meyvesini dikkatli tüketmeleri gerekir. Özellikle mide rahatsızlığı olanlar, bir anda bol lifli gıdalar tüketmek yerine yavaş yavaş lif tüketimlerini artırmalıdırlar. Lifli gıdalarla beslenirken bol su içilmesi önerilir.

Bağışıklık sistemini güçlendirir

Vücudun enfeksiyonla savaşma yeteneği, diyetin kalitesi de dahil olmak üzere birkaç farklı faktör tarafından belirlenir. Ejder meyvesinde bulunan C vitamini ve karotenoidler bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve beyaz kan hücrelerini hasara karşı koruyarak enfeksiyonu önleyebilir. Bağışıklık sistemindeki beyaz kan hücreleri, zararlı maddelere saldırır ve onları yok eder.

Güçlü antioksidanlar olarak, C vitamini ve karotenoidler serbest radikalleri nötralize edebilir ve beyaz kan hücrelerini zarardan koruyabilir.

Demir seviyelerini artırabilir

Ejder meyvesi, demir içeren birkaç taze meyveden biridir. Demir, vücuttaki oksijenin taşınmasında çok önemli bir rol oynar. Yiyecekleri enerjiye ayırmada da önemli bir rol oynar. Ne yazık ki, birçok insan yeterince demir almıyor. Dünya nüfusunun %30’unda demir eksikliği olduğu düşünülmektedir.

Düşük demir seviyeleriyle mücadele etmek için demir açısından zengin olan gıdaların tüketilmesi son derece önemlidir. Zengin demir kaynakları arasında et, balık, baklagiller, fındık ve tahıllar yer alır. Bir porsiyon pitayada, önerilen günlük demir miktarının yüzde 8’i bulunmaktadır. Pitayanın yararları, içerdiği yüksek demir oranı sayesinde daha da artmaktadır.

İyi bir magnezyum kaynağıdır

Ejder meyvesi çoğu meyveden daha fazla magnezyum içerir. Alınması gereken günlük magnezyum miktarının yüzde 18’i bir ejder meyvesinde bulunmaktadır. Orta boy bir adet ejder meyvesinde yaklaşık 24 gram magnezyum vardır. Magnezyum her hücrede bulunur ve vücutta 600’den fazla önemli kimyasal reaksiyona katılır. Örneğin, gıdaların enerjiye dönüşmesi, kasların kasılması, kemik oluşumu ve hatta

DNA’nın oluşumu için gerekli olan reaksiyonlarda magnezyum önemli bir rol oynar. Daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulsa da yeterli magnezyum alımının kalp rahatsızlığı ve inme riskini azaltabileceği düşünülmektedir. Ayrıca magnezyum kemik sağlığını desteklemektedir.

Ejder Meyvesi Nasıl Yenir?

Ejder meyvesinin kabuğu kalın olsa da bu meyveyi yemek oldukça basittir. Önemli olan ejder meyvesinin olgun olanlarını seçmektir, aksi halde olgunlaşmamış ejder meyvesini kesmek oldukça zor olabilir. Olgunlaşmamış bir ejderha meyvesi yeşil olacaktır. Kabuğun parlak kırmızı olması, meyvenin olgun olduğunu gösterir. Meyve üzerindeki bazı siyah noktalar normaldir, ancak çok fazla siyah leke meyvenin çürük olabileceğini gösterebilir. Avokado ve kivi gibi olgun ejder meyvesi ne çok yumuşak ne de çok sert olmalıdır.

Peki taze bir ejderha meyvesi nasıl yenir? Keskin bir bıçak kullanarak, meyveyi dikine yarıya kadar kesin. Meyveleri bir kaşıkla alın veya kabuğun içinde dikey ve yatay kesikler atarak, kabuğu kesmeden meyveleri küpler şeklinde çıkarın. Bu küpleri ya da kaşıkla aldığınız kısmı salatalara, smoothie’lere ya da yoğurda ekleyerek tüketebilirsiniz.

Ejder meyvesi tek başına da tüketilebilir. Ejder meyvesi bazı marketlerin donuk ürün satan bölümlerinde, önceden soyulmuş ve küp şeklinde kesilmiş olarak satılabilir. Oldukça besleyici olan ejder meyvesi, hem sağlıklı hem de lezzetli atıştırmalıklardan biridir. Görünümü nedeniyle tabakların zengin görünmesini sağlayan ejder meyvesi, prebiyotik lifleri, temel besin maddelerini ve yararlı bitki bileşiklerini içerir. Meyve tüketiminizde farklılık ve çeşitlilik arıyorsanız ejder meyvesi görünüm, lezzet ve besin değeri olarak tercih edilebilecek en sağlıklı meyvelerden biridir.

Kaynaklar:

https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/45291867

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0308814608009187

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21535651

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-2621.2007.01668.x

https://www.bmj.com/content/347/bmj.f6879

https://www.researchgate.net/publication/312128096

http://www.ifrj.upm.edu.my/23%20(06)%202016/(38).pdf