Nikotin ve sigara dumanında bulunan zehirli maddelerin vücudun detoksifikasyon süreci üzerinde büyük etkisi vardır. Sigara içmek, besin alımının azalmasına bağlı olarak önlenebilir hastalıkların gelişiminde önemli bir risk faktörüdür. Sigara içenlerde beslenme bozukluklarına bağlı olarak kanser, yüksek kolesterol, koroner ve dolaşım problemleri, solunum bozuklukları ve osteoporoz gibi hastalıklara yol açan hücre hasarı meydana gelir. Bu yazımızda sigaranın beslenme üzerine etkilerinden ve sigara içenlerde beslenme düzeninin nasıl olması gerektiğinden söz edeceğiz.
Sigara Besinlerin Emilimini Etkiler Mi?
Sigara içenler, sigara içmeyenlere oranla daha az besin alırlar ya da aldıkları besinlerden daha az yararlanırlar. Sigaranın besinlerin vücuttaki emilimini nasıl etkilediğine dair yapılan bir bilimsel çalışmada ortalama enerji ve besin alımları karşılaştırılmış. Ortalama vücut kitle indeksi sigara içenler için 28.3 ± 0.5 kg / m2, içmeyenler için 27.2 ± 1.0 kg / m2 olarak tespit edilmiş. Sigara içmeyenlerle karşılaştırıldığında sigara içenlerde; enerji, çoklu doymamış yağ asitleri, linolenik asit, dokosaheksaenoik asit, şeker, kalsiyum, demir, magnezyum, fosfor, potasyum, C vitamini, riboflavin, niasin, pantotenik asit, B6 vitamini, folat A vitamini ve E vitamini değerlerinin çok düşük olduğu görülmüş. Ayrıca Diğer değerlendirmelerin aksine vücut ağırlıklarına bakıldığına iki grup arasında bir fark olmadığı saptanmıştır. Sigara içenlerde temel besin maddeleri daha düşük olduğu için kronik hastalıklara yakalanma riskleri de daha yüksektir.
Önemli besin maddelerinin vücut tarafından emilebilme özelliğini zorlaştıran sigara, sıklıkla C vitamini eksiklerine neden olur. C vitamini vücudun ana antioksidanlarından bir tanesidir ve demirin emilmesine yardımcı olur. Düşük C vitamini seviyeleri, demir eksikliği ile ilişkilendirilir. Sigara içenlerde beslenme ne kadar zayıf olursa, doku ve kandaki C vitamini o kadar azalır. Bu rahatsızlığı telafi etmek için sigara içen bir kişinin C vitamini alımını günde yaklaşık 2000 mg’a çıkarması gerekir. Bu sadece diyet ile sağlanamaz, bu yüzden takviye gereklidir. Elbette takviyenin bir doktor gözetiminde kullanılması çok önemlidir.
Sigara içmek kanser ve kalp hastalıkları için en büyük risk faktörlerinden biridir. Bir kişi ne kadar sigara içerse ve ne kadar uzun süre devam ederse, kanserden, kalp krizinden veya felçten hayatını kaybetme riski o kadar fazla olur. Ayrıca soğuk algınlığı ve diğer enfeksiyonlara yakalama olasılıkları sigara içmeyen bireylere göre daha yüksektir.
Sigara İçenler Nasıl Beslenmelidir?
- Sigara içenler, omega-3 ve omega-6 yağ asitlerinin yanı sıra çinko, kalsiyum, folat, vitamin C ve E, beta-karoten, likopen ve esansiyel yağ asitleri gibi birçok besin maddesini daha az alırlar. O yüzden öncelikle sigara içenlerin beslenme planında bu mikro besinleri dahil edilmelidir
- Sigara dumanında doğal antioksidanları yok eden serbest radikaller de dahil olmak üzere bir çok kimyasal vardır. Bununla birlikte, sigara içenlerin tat duyusu farklılaştığı için sigara içmeyenlere göre daha sağlıksız beslenme eğilimindedirler.
- Sigara içen bireylerde aynı zamanda alkol tüketimi de varsa kronik besin yetersizlikleri çok daha ciddi boyutlara varabilir. Alkolün de sigara gibi emilim üzerine bir çok olumsuz etkisi bulunmakta ve uzun dönemde bir çok vitamin ve mineral eksikliğine yol açarak ciddi hastalıkları tetikleyebilmektedir. Daha detaylı bilgi için Bknz: Alkolün Zararları/ Alkol Tüketimine Bağlı Hastalıklar
- Sigara içenlerin beslenmesi üzerine yapılan bazı araştırmalar folat veya C vitamini takviyelerinin sigara içenlerde arter fonksiyonunu iyileştirebileceğini ve böylece kalp hastalığının önlenmesine yardımcı olabileceğini göstermiştir.
- Yüksek dozda E vitamini, sigara içenlerde kalp hastalığının veya akciğer kanserinin önlenmesinde yardımcı olmamıştır. Ancak E vitamini tüketiminin, sigara içenlerde prostat kanseri riskini azalttığı görülmüştür. Tüm bu nedenlerden dolayı, birçok sigara içicisi multivitamin ve mineral tabletlerden destek almaktadır. Fakat yüksek dozda beta-karoten sigara içenler için faydalı olmayabilir ve hatta zarar verebilir.
- Mükemmel bir A vitamini kaynağı olan beta karoten; ıspanak ve brokoli gibi yeşil sebzeler ile kayısı, şeftali ve kavun gibi turuncu renkli meyvelerde bolca bulunur. Kalp problemleri olan kişilerde yapılan çalışmalarda çok fazla beta karoten alımının ölümcül kalp krizi riskini artırdığı görülmüştür. Oldukça güçlü bir antioksidan olan beta karoten, günlük 20 ila 30 mg’dan fazla tüketilmemelidir.
