Günlük hayatımızda sıvı tüketimi önemli yer tutmaktadır. Bireylerin günlük 8-10 bardak su tüketilmesi önerilmektedir. Peki su dışında başka sıvılar da tüketmekteyiz bunların başında yemekten sonra çoğumuzun içme ihtiyacı hissettiği soda ve maden suyu gelmektedir. Bu yazımızda soda ve sodanın sağlık üzerine etkilerine değineceğiz.
Konu İçeriği
Soda Nedir?
Soda, sodalı su ya da karbonatlı su; içinde çözülmüş halde karbondioksit gazı bulunan sudur. Çoğu meşrubatın ana maddesini soda teşkil etmektedir. Şekerli, tatlandırıcılı, piyasada değişik aromalarda bulunan ve sitrik asit içeren soda türleri de bulunmaktadır.
Kalorisi ve Besin Değerleri
Sodanın kalorisi çeşidine göre değişmekler birlikte genelde 0-100kalori arasında değişmektedir. Şekerli çeşitleri genelde 60 ile 100 kalori arasındayken tatlandırıcılı çeşitleri kalorisizdir. Sade çeşitleri bulunan sodalar ise yine kalorisizdir.Genelde 1 şişe meyveli soda 94 kaloridir.
Aşağdaki değerler sodanın 100g için geçerli değerlerdir.
| Besin değeri | Miktarları |
| Kalori | 0 kkal |
| Sodyum | 21 mg |
| Potasyum | 2 mg |
| Kalsiyum | 5 mg |
| Magnezyum | 1 mg |
Nasıl yapılır?
Soda, içilebilir suyun içine çeşitli yapay mineraller ve karbondioksit gazi konularak yapılmaktadır.
Maden suyu ve sodanın farkı nedir?
Doğal maden suyu yer altı sularından elde edilmiş mineral ve karbondioksit gazı ile birlikte bulunan sudur ve tamamen “doğaldır“. Soda ise, içilebilir suya yapay mineraller ve karbondioksit gazı eklenerek elde edilerek daha sonradan yapılmış “yapay” bir içecektir.
İçilebilir nitelikteki herhangi bir suya karbondioksit ve bikarbonat eklendiğinde soda oluşmaktadır. Piyasada bulunan maden suyu ve sodaların ikisininde mide rahatlamasına yardımcı olduğu bilinmektedir. Sodanın mideyi rahatlaması dışında bilinen bir özelliği bulunmazken maden suyunda çeşitli minerallerin bulunmasından dolayı daha yaralıdır. Maden suyunun içinde; bikarbonat, sülfat, klorür, kalsiyum, magnezyum, florür, iyodür, demir,potasyum ve sodyum bulunur.
Sodanın faydaları Nelerdir?
Soda içildiğinde mideyi rahatlatma etkisi dışında başka bir faydası bulunmamaktadır.
Soda zayıflatır mı?
Soda kalorisiz olmasıyla diğer içeceklere kıyasla daha avantajlıdır. Seçilirken yapay tatlandırıcılı olanlardan uzak durulmalıdır. Sade soda içildiğinde mideyi doldurup tokluk hissi yaratacağından zayıflamaya yardımcı olacağı düşünülmektedir. Light içecekler sanıldığı kadar güvenli olmayabilir.
Kilo aldırır mı?
Yapılan çalışmalara göre meyveli sodaların iştahı daha da artırdığı bulunmuştur. Bu yüzden en az kalori için sade sodalar tercih edilmelidir.
Sodanın zararları Nelerdir?
Bazı sodaların içerdiği fazla karbondioksit sebebiyle yemek sonrası veya yemek sırasında tüketimi mide asit dengesini bozacağından zararlı olabileceği düşünülmektedir. Yine bazı soda türlerinin sodyum düzeyi yüksek olabileceğinden tansiyonu artırabileceği düşünülmektedir. İçeriğinde bulunan doğal olmayan aromalar, yapay tatlandırıcılar ve fazla bikarbonat içeriğinin de zararlı olabileceği yapılan çalışmalarca görülmüştür.
Tüketmemesi veya sınırlandırması gereken kişiler?
İrratbl bağırsak sendromu olan bireylerin soda tüketmemesi gerekmektedir. Soda içinde bulunan karbondioksit içeriği sebebiyle şişkinlik ve gaz şikayetlerine sebep olabileceğinden düzensiz bağırsak hareketlerini artırabilir.
Soda içerdiği fazla sodyum içeriğinden dolayı hipertansiyon hastalarınca tüketilmemelidir.
Sonuç olarak piyasada çok fazla oranda soda veya benzeri içecekler bulunmaktadır. Bunların hepsinden kaçınmak pek de mümkün değil fakat doğru etiket okumayla daha doğru seçimler yaparak sağlıklı bir yaşam sürebiliriz. Sodanın sodyum içeriğinin fazlalığı sebebiyle tansiyon hastalarınca tüketilmemesi gerektiğini söylemiştik faka etiket ve besin değerlerine bakılarak sodyum içeriği düşük olan sodalar tüketilebilir. Soda seçerken içeriğinde yapay tatlandırıcı bulunmamasına dikkat edilmelidir. Bunlardan kaçınmak için sade soda daha doğru bir seçim olabilir. Sade soda tüketiminde zorluk yaşanabilir bunu daha tüketilebilir hale getirmek için sevdiğiniz meyvelerin pürelerini karıştırarak daha lezzetli hale getirebilirsiniz. Sodanın faydalarından istifade etmek ve sodanın zararlarından kaçınmak için günlük 1 su bardağını geçmeyecek şekilde tüketilmelidir.
