Kronik yorgunluk gün içerisinde bir kahve alıp dinlenmeye ihtiyaç duymaktan çok daha fazlasıdır. Yaşam kalitesini etkileyen sürekli bir halsizlik ve yorgunluk halidir. Kronik yorgunluk ve beslenme arasındaki ilişki bir çok araştırmayla doğrulanmıştır. Uzmanlara göre bazı gıda maddeleri, insanların daha yorgun olmasına neden olan semptomları tetiklemektedir.
Beslenme kaynaklı kronik yorgunluğu önlemenin pek çok yolu vardır. Doğru besinler seçilerek beslenme ve yorgunluk ilişkisi olumlu yöne çevrilebilir. Bunları sıralarsak;
İnflamatuar Yiyeceklerden Sakının
Kronik yorgunlukta enflamasyonun önemli bir rolü vardır. Bu yüzden kronik yorgunluğa karşı balık ve zeytinyağı gibi iltihap giderici gıdalar fayda sağlar. Bu tarz bir diyette şeker ve kızarmış yiyecekler mutlaka kısıtlanmalıdır.
Su tüketiminize dikkat edin
Vücuttaki su eksikliği, yorgunluğu etkileyen en önemli faktörlerdendir. Dehidrasyon kronik yorgunluğu arttırır. Bu yüzden başta su olmak üzere hidrat içerikli besinleri bolca tüketmek gerekir.
Gıda Günlüğü Yapın
Gıda günlüğü, yorgunluk semptomlarını iyileştiren ve kötüleştiren yiyecekleri tespit etmek için harika bir yöntemdir. Ayrıca böyle bir günlük, beslenme ve yorgunluk ilişkisi ile ilgili bilgilerinizi doktorunuzla ve diyetisyeninizle gün gün paylaşabilmenize yardımcı olur. Kronik yorgunluk hissi olan kişilerin %35 ila 90’ı, irritabl bağırsak sendromuyla ilgili semptomlar yaşadığından, mide rahatsızlıklarına özellikle dikkat etmelidirler.
Fazla Kısıtlayıcı Olmayın
Kronik yorgunluk semptomlarına karşı enerji toplamak için tüm besinleri kısıtlamak cazip gelebilir ancak bunun iyileştirici olduğuna dair kesin bir kanıt yoktur. Diyetinizde bir besini kısıtlarken ya da vücudunuza ilaç takviyesi alırken doktorunuzla görüşmeniz önerilir.
Diyetinizde Denemeler Yapın
Kronik yorgunluk hastalığına karşı standart bir diyet yoktur. Bazı yiyecekler bu hastalığı olumlu, bazıları da olumsuz yönde etkiler. Bu yüzden nelerin iyi, nelerin kötü geleceği hakkında fikir sahibi olmak için farklı yiyecekleri listeye dahil edip etkilerini gözlemlemek gerekir. Bu etkileri gözlemledikten sonra doktorunuzla birlikte hazırlayacağınız bir diyet listesi, kronik yorgunluk için en sağlıklısıdır.
Bir çok uzman; beslenme ve yorgunluk ilişkisini anlamak için vücudunu dinlemenin en önemli faktör olduğu görüşünde hemfikirdirler. Yeni diyet denemeleri için yemeklere her akşam biraz daha sebze eklenmesini öneriler. Dozu yavaş yavaş belirlenen bu değişimlerin sonucu bir ay sonunda sağlıklı bir biçimde ortaya çıkacak ve hastayı uzun vadede daha sağlıklı bir beslenme alışkanlığına kavuşturacaktır.
Kafeini Azaltın
Kafein enerjik hissetmek için iyi bir yol gibi gözükse de bazen kronik yorgunluk ve beslenme ile ilgili yanıltıcı etkileri olabilir ve uzun dönemde gereğinden fazla yorgun hissetmenize neden olabilir. Fazla kafein her insan için zararlı iken, ölçülü bir kafein kullanımı bazı kronik yorgunluk hastalarına iyi gelecektir. Ayrıca kafeinin uyku düzenini etkilemesine izin verilmemelidir
Daha Az ve Daha Sık Öğünler Alın
Kronik yorgunluk hastaları çoğunlukla açlık hissetmez. Buna rağmen gün boyunca yeterli gıda alımını sağlamak için daha az ve daha sık öğünler almaları, öğünler arası atıştırmalar almaları önerilir. Daha sık yemek yemek enerji düzeylerini yükseltecektir. Daha detaylı bilgi için Öğün Planlama ve Sağlıklı Beslenme İlişkisi başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Şekeri Kısıtlayın
Şeker enerjinizi geçici olarak olumlu etkilese de etkisi geçtikten sonra bir çökme hissi yaratabilir. Rafine edilmiş şekerler bal,pekmez, meyve gibi doğal tatlandırıcılar tercih edilmelidir. Sade ve şekersiz doğal bir meyveli yoğurt tatlı ihtiyacını karşılamak için tüketilebilir.
Bütün Sebzelerden Tüketin
Bütün sebzelerin faydalarından istifade etmek için diyet listenize her tür ve renkten sebzeler ekleyin, böylece her birinin farklı yararlarını görebilirsiniz. Örneğin kırmızı sebzeler, antioksidan deposudur ve iltihaplanmayı azaltır. Sarı sebzeler ise A, C ve B6 gibi önemli vitamin ve mineralleri içerir.
Ağır İşlenmiş Gıdalar
Ağır işlenmiş gıdalar taze sebze meyvelere ve muadillerine göre daha az besin değerine sahiptir. Vücudun ihtiyaçlarını desteklemek için baklagiller, meyveler, sebzeler ve tam tahıllar mutlaka tüketilmelidir.
Sağlıklı Yağ Takviyesi Alın
Omega-3 ve yağ asitleri açısından zengin olan bir tutam ceviz, birkaç dilim meyve, balık gibi besinler listenizde mutlaka yer almalıdır. Sağlıklı yağlar beyin ve kalp sağlığı açısından önemlidir, aynı zamanda inflamasyonu azaltmaya da yardımcı olabilirler.
Öğün Hazırlığı ve Planlaması Yapın
Sağlıklı bir beslenme için mutlaka haftalık öğün planlaması yapılmalı ve müsait zamanlarda haftalık yiyeceğiniz hazırlanmalıdır. Temel malzemeleri hazırlamak ya da yemekleri pişirmek günlük olarak ne yiyeceğiniz hakkındaki endişelerinizi yok eder ve planlı, sağlıklı öğünler almanızı sağlar.
Ne yediğiniz nasıl hissettiğinizi etkiler. Kronik yorgunluk için belli bir diyet olmasa da, dengeli beslenme sağlığınız için önemlidir. Diyetinizde herhangi bir şeyi kısıtlamadan ya da diyete takviye yapmadan önce mutlaka doktorunuza ve diyetisyeninize danışmanız gerekir.
