Gıda Etiketi Nedir, Neden Önemlidir, Nasıl Okunur?

Gıda etiketi gıdanın kimliği gibidir. Hızla gelişen teknoloji, ortaya çıkan yeni bileşenler her şeyin içine dahil edilen maddeler aklımızda sürekli ‘Ne yiyoruz? ‘ sorusunu getiriyor. Mutfağımıza kadar giren birçok besin acaba içinde ne barındırıyor, istediğimiz standartlara sahip mi? Bunu nasıl bilebiliriz ki? İşte gıda etiketleri tam burada imdadımıza yetişiyor.

Gıda Etiketi Nedir?

Her gıdanın ambalajının üzerinde veya gıdaya yapıştırılmış şekilde bulunur. Gıdanın adı, bileşenler listesi, alerjen bileşenler veya alerjen işlem yardımcıları, bileşenler veya bileşen gruplarının miktarı, net miktar, tavsiye edilen tüketim tarihi veya son tüketim tarihi, özel muhafaza koşulları ve/veya kullanım koşulları, üreticinin veya ambalajlayıcının veya ithalatçının veya dağıtıcının adı veya ticari unvanı ve adresi, işletme kayıt numarası, menşe ülke, kullanım talimatı, alkol miktarı etikette bulunması gereken etiketi oluşturan ana bilgilerdir.

Zorunlu mudur?

Gıda etiketi gıdayla tüketicinin tanışması gibidir. Gıda kodeksi tarafından zorunlu kılınmıştır. Tüketicinin gıdayla ilgili bilgi edinme hakkını ortaya koymaktadır.

Gıda etiketlerini okuyor muyuz?

Yapılan çalışmalara göre insanların sadece %50 si etiket okumaktadır. Bu oran düşük olmakla birlikte bu kişilerin genel olarak bu kişilerin üzerinde durduğu noktaysa son kullanma tarihi, üretim tarihi ve raf ömrü olduğu saptanmıştır. Gerçek bilinçli tüketiciler olarak bu kadarının yeterli olmadığını elbette biliyoruz.

Neden okumalıyız?

Öncelikle kendi sağlığımız için okumalıyız. Yeterli ve dengeli beslenmenin öneminin üzerinde bu kadar durulduğu son zamanlarda gıda etiketi okuma alışkanlığı kazandırmak büyük bir stratejik adım olmaktadır. Ne yediğimizi bilmek bizi beslenme konusunda bir adım önde tutuyor. Örneğin; tavuk alıyoruz diyelim. Nerede üretilmiş, yağ oranı ne kadar, uygun şartlarda kesilmiş mi, hangi koşullarda satılıyor olması gerekiyor, ne zaman paketlenmiş, raf ömrü ne kadar, son tüketim tarihi gibi birçok ayrıntı söz konusu olurken öylece sadece satın almanın doğruluğundan söz etmemiz mümkün bile değil. Çikolata alıyoruz diyelim. İçindekiler kısmını okuduğumuzda bize hitap eden ya da etmeyen maddeleri ayırabilir, içerisindeki katkı maddelerini öğrenebiliriz. Besin içeriğini inceleyerek yağ, karbonhidrat, protein miktarına göre tüketimimiz için uygunluğuna karar verebiliriz. Tükettiğimiz ürün bize kaç kalori sağlayacak. Tüm bu örnekler çoğaltılabilir. Aklınıza gelebilecek her şey için etiketlerden faydalanmalıyız.

Gıda Etiketi nasıl okunur?

Olayı sağlık açısından ele aldığımız için öncelikli olarak porsiyon miktarı, toplam kalorisi ve yağ oranı, günlük ihtiyaç duyduğumuz vitamin ve minerallerin ne kadarını karşıladığı, içindekiler kısmı ve son tüketim tarihi öncelikli bakmamız gereken şeylerin başında gelmektedir. Tüm bunlardan sonra nerede üretildiği, nereden geldiği, paketleme özellikleri gibi ayrıntılara da dikkat edilebilir.

Özellikle son tüketim tarihi geçmiş olan besinlerin tüketimi sağlığımız açısından risk teşkil etmektedir. Bununla beraber çin tuzu, aspartam, tartrazin gibi riskli grupta bulunan katkı maddelerinin tüketeceğimiz besinlerde ne düzeyde bulunduğu da sağlık açısından önemlidir. Gıdaların saklama koşulları da etiket bilgisi içinde bulunmakla beraber özellikle dikkat edilmesi gereken hususlardan bir tanesidir.

Sonuç

Hem kendi sağlığınız hem de sevdiklerinizin sağlığı için ne satın aldığınızdan emin olun. Etiket okumak zaman kaybı değildir aksine hayatınıza zaman eklemenizi sağlar. Sizlerde üzerinde etiket olmayan ürünleri satın almayın. Bu konuda ailenize ve  çevrenizdekilere farkındalık yaratın.